بیژن پناهی زاده / معاون معدنی خانه صنعت، معدن و تجارت ایران
ازآنجا که تقویت بنیه اقتصادی محور برنامه دولت است همسو با اقتصاد مقاومتی
باید ابتدا زیرساخت‌های لازم برای تحقق آن که بهبود فضای کسب‌وکار و اصلاح قوانین
دست‌وپاگیر است فراهم شود. امروز اقتصاد ایران نیازمند افزایش صادرات غیرنفتی است
که اساس این هدف با صنعتی‌سازی و تقویت تولید داخلی محقق می‌شود اما راهکار آن
چیست؟
جز با اصلاح قوانین مالیاتی و فراهم کردن امکانات سرمایه‌گذاری، بخش خصوصی
تمایل چندانی برای حضور گسترده در ظرفیت‌های اقتصادی کشور ندارد زیرا آنچه امروز
در فضای رقابتی دنیا در حال اتفاق افتادن است افزایش بازدهی سرمایه و سود بنگاه‌های
اقتصادی است که در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار تحول اقتصادی داشت حتی اگر بخواهیم
منطقی به موضوع نگاه کنیم باید بپذیریم که سرمایه‌گذار خارجی به وضعیت بخش خصوصی
در کشور نگاه می‌کند و درصورتی‌که بستر مناسبی را برای رقابت در بازار داخلی و
خارجی ببیند برای ورود به ایران تصمیم‌گیری خواهد کرد البته باید توجه داشت که این
مسئله تنها به یک یا چند مولفه مربوط نمی‌شود و از میزان تعرفه واردات، دسترسی به
مواد اولیه، حمل‌ونقل و... از مسائلی است که باید در کشور منطقی شوند تا سرمایه‌گذاران
در محاسبه فعالیت‌های خود به نتیجه مساعدی برسند. در این حالت رونق واقعی بر کشور
حاکم می‌شود؛ سیاستی که در جذب سرمایه‌گذاران خارجی نیز اثرگذار خواهد بود.
رونق اقتصادی علاوه براینکه به تقویت زیرساخت‌ها برمی‌گردد به مسائل دیگر
همچون تقویت فناوری و نوسازی و... نیز مربوط می‌شود. این موضوع را اگر بخواهیم به‌صورت
پایه‌ای نگاه کنیم باید از مدارس و دانشگاه‌ها شروع کنیم تا بتوانیم با تقویت علم
و دانش سطح فناوری و دانش فنی برخاسته از دانشگاه‌های داخلی را تقویت کنیم. درواقع
یکی از برنامه‌های ایران در چشم‌انداز ۱۴۰۴ تقویت
بنیه اقتصادی و علمی در منطقه است. این دو موضوع به‌صورت غیرمستقیم ارتباط تنگاتنگ
دارند به‌طوری‌که اگر امروز کشورهای توسعه‌یافته موفق به ارائه و انتقال فناوری می‌شوند
در سال‌های گذشته برنامه‌ریزی منسجمی را از دانشگاه‌ها آغاز کرده‌اند و امروز به
دستاوردهای آن رسیده‌اند؛ سیاستی که یک‌شبه به‌دست نیامده و نیازمند برنامه‌ریزی
دقیق و گام‌به‌گام است. اثر این موضوع را می‌توان در شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها
دید. در سال‌های اخیر بسیاری از کشورها با حمایت از این شرکت‌ها توانسته‌اند به
درآمدزایی خوبی برسند که در ایران نیز این‌کار آغاز شده اما برای رسیدن به اهداف
این بخش تنها نباید به شکل‌گیری بنگاه‌ها اکتفا کرد بلکه باید با بسترسازی و صنعتی‌سازی
تولیدات این شرکت‌ها را به مرحله انبوه‌سازی رساند و رقابت‌پذیری تولیدات صنعتی را
از این طریق افزایش داد. امروز دیگر تولیدات سنتی نمی‌تواند در بازارهای بین‌المللی
حرفی برای گفتن داشته باشد و باید با تغییرات روز پیشرفت کنند؛ هدفی که تنها با
ارتقای سطح دانش فنی محقق می‌شود ازاین‌رو سال ۹۶ را باید با تقویت زیرساخت‌های علمی، فنی و قانونی آغاز کرد.
بیژن پناهی زاده . معاون معدنی خانه صنعت،
معدن و تجارت ایران