رمان خالقی، عضو هیأت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران: تشکیل معاونت اقتصادی در وزارت امور خارجه و چرخش نگاه این وزارتخانه به موضوعات اقتصادی سالهای طولانی مورد درخواست بخش خصوصی بوده تا تعامل با دنیا تقویت شود. نیاز تشکیل به این معاونت در سالهای گذشته بهویژه پس از برجام پررنگتر شده است.
یشنهاد مطرح شده نیز پیرامون این محور بود که در
سفارتخانهها و کنسولگریهای جمهوری اسلامی باید یک بخش اقتصادی وجود داشته باشد. این
مدل در بسیاری از کشورها همچون ترکیه پیادهسازی شده است، در ساختار وزارت امور خارجه
این کشورها علاوهبر منافع سیاسی، منافع اقتصادی نیز تامین میشود و جای این موضوع
در وزارت امور خارجه ایران خالی بود. البته در سالهای گذشته برخی سفارتخانهها وارد
رایزنیهای اقتصادی شدهاند اما اغلب کشورهایی بودهاند که از گذشته روابط با آنها
وجود داشته است. چرخش وزارت امور خارجه از موضوعات سیاسی به تمامی موضوعاتی که منافع
ملی را در پی دارد اتفاق بزرگی است. تشکیل یک گروه اقتصادی در وزارت امور خارجه میتواند
تاثیر چشمگیری در گسترش سرمایهگذاری خارجی و توسعه صادرات داشته باشد. بخش خصوصی و
اتاقهای مشترک بازرگانی میتواند به کمک گروه اقتصادی وزارت امور خارجه بیاید، با
توجه به اینکه در گذشته اغلب رایزنیهای خارجی ازسوی وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام
میشد برای جلوگیری از موازیکاری و در تعارض نبودن با کوچکسازی دولت میتوان از افراد
خبره و متخصص تجارت بینالملل در وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تعیین گروه معاونت
اقتصادی استفاده کرد. طبیعی است در شرایط کنونی وزارت امور خارجه از تخصص لازم در این
زمینه برخوردار نیست و باید از وزارتخانههای تخصصی بهرهمند شد. در گذشته در بخش روابط
بینالملل تجاری یک سیاست و برنامه واحد پیگیری نمیشد، در بررسی عملکرد اقتصادی کنسولگریها
اغلب فعالیتهای فردی موجب گسترش روابط شده است؛ به عبارت دیگر مسئول مربوط از نظر
مدیریتی قدرتمند و و پیگیر بوده و سیاست واحدی اجرا نشده است بهطور مثال در عراق ما
شاهد فعالیتهای خوبی بودهایم. وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز با محدودیتهایی روبهرو
بوده که بهطور کلی عملکرد چشمگیری در این حوزه دیده نمیشود. امیدواریم تشکیل معاونت
اقتصادی موجب تدوین و تبیین سیاستها و برنامههای دیپلماسی اقتصادی شود. استقرار یک
واحد اقتصادی در هر کشور مزیت بزرگی است که میتواند بازار کشورها را بهطور تخصصی
مورد رصد قرار دهد. درحالحاضر واحد اقتصادی سفارت چین در ایران دارای یک ساختمان جداگانه
و با تشکیلات گسترده است بنابراین، این امر میتواند به توسعه اقتصادی کشور کمک بزرگی
کند.